बहुभाषिकस्विचिंग् : भाषासञ्चारस्य नवीनप्रवृत्तयः तस्य सामाजिकमूल्यं च

한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

अन्तर्राष्ट्रीयव्यापारसञ्चारयोः बहुभाषिकस्विचिंग् विशेषतया प्रमुखम् अस्ति । वैश्विक-आर्थिक-एकीकरणस्य उन्नत्या सह उद्यमानाम् मध्ये सहकार्यं अधिकाधिकं जातम् । यदा बहुराष्ट्रीयकम्पनीनां कर्मचारिणः विभिन्नेषु देशेषु भागिनानां सह संवादं कुर्वन्ति तदा तेषां प्रायः सूचनानां समीचीनसञ्चारं व्यापारस्य सुचारुविकासं च सुनिश्चित्य बहुभाषाणां मध्ये लचीलतया परिवर्तनस्य आवश्यकता भवति यथा, व्यावसायिकसमागमे आङ्ग्लभाषा, फ्रेंचभाषा, चीनीभाषा च इत्यादीनि बहुविधाः भाषाः सम्मिलिताः भवितुम् अर्हन्ति । प्रतिभागिभ्यः परपक्षस्य भाषापृष्ठभूमिनुसारं संचारस्य आवश्यकतानुसारं च स्वभाषाव्यञ्जनानां शीघ्रं समायोजनं करणीयम्, तस्मात् संचारदक्षतायां सुधारः भवति, दुर्बोधाः, द्वन्द्वाः च न्यूनीभवन्ति

शिक्षाक्षेत्रे बहुभाषिकपरिवर्तनस्य अपि महत्त्वपूर्णं महत्त्वम् अस्ति । अधुना अधिकाधिकाः विद्यालयाः छात्राणां बहुभाषिकक्षमतानां संवर्धनार्थं बहुभाषिकपाठ्यक्रमाः प्रदास्यन्ति । शिक्षणप्रक्रियायाः कालखण्डे छात्राः निरन्तरं भिन्नभाषासु स्वचिन्तनं परिवर्तयन्ति, येन तेषां संज्ञानात्मकक्षितिजस्य विस्तारः भवति, तेषां पारसांस्कृतिकसञ्चारक्षमतासु सुधारः च भवति यथा, गणितं विज्ञानं च इत्यादीनां विषयाणां अध्ययनं कुर्वन् छात्राः विभिन्नभाषाणां शिक्षणसामग्रीणां शिक्षणसंसाधनानाञ्च सम्पर्कं प्राप्नुवन्ति, ते बहुभाषापरिवर्तनस्य माध्यमेन ज्ञानं अवगन्तुं निपुणतां च प्राप्नुवन्ति, येन भविष्यस्य अन्तर्राष्ट्रीयविकासाय ठोसः आधारः स्थापितः भवति

सांस्कृतिकसञ्चारस्य बहुभाषिकपरिवर्तनस्य अपि सकारात्मका भूमिका भवति । विभिन्नाः भाषाः स्वकीयानि विशिष्टानि सांस्कृतिकानि अभिप्रायं मूल्यानि च वहन्ति । यदा जनाः बहुभाषाणां मध्ये स्वतन्त्रतया परिवर्तनं कर्तुं समर्थाः भवन्ति तदा तेषां भिन्नसंस्कृतीनां आकर्षणस्य गहनतया अवगमनं, प्रशंसा च भवितुम् अर्हति । यथा, साहित्यिककृतीनां, चलचित्रस्य, दूरदर्शनस्य च कृतीनां अनुवादं कुर्वन् अनुवादकानां मूलग्रन्थस्य शैलीं आकर्षणं च धारयितुं भाषाणां मध्ये समीचीनतया परिवर्तनस्य आवश्यकता भवति, येन अधिकाः जनाः भिन्नसंस्कृतीनां आश्चर्यं प्रशंसितुं शक्नुवन्ति

व्यक्तिनां कृते बहुभाषाणां मध्ये परिवर्तनस्य क्षमता भवति चेत् अधिकविकासस्य अवसराः आनेतुं शक्यन्ते । कार्यविपण्ये ये प्रतिभाः बहुभाषासु निपुणाः भवन्ति तेषां प्रतिस्पर्धा अधिका भवति । ते बहुराष्ट्रीय-उद्यमेषु, अन्तर्राष्ट्रीय-सङ्गठनेषु, अन्येषु च एककेषु स्वस्य भाषा-लाभानां उपयोगं कृत्वा स्वस्य व्यक्तिगत-मूल्यं अधिकतमं कर्तुं शक्नुवन्ति । तदतिरिक्तं बहुभाषिकस्विचिंग् इत्यनेन व्यक्तिगतजीवनस्य अनुभवः अपि समृद्धः भवितुम् अर्हति, येन जनाः विभिन्नदेशेभ्यः क्षेत्रेभ्यः च मित्रतां कर्तुं, स्वस्य पारस्परिकजालस्य विस्तारं कर्तुं च अवसरं प्राप्नुवन्ति

परन्तु बहुभाषिकपरिवर्तनं सुलभं नास्ति, तस्य सामना केषाञ्चन आव्हानानां सम्मुखीभवति । भाषायाः भेदः, सांस्कृतिकपृष्ठभूमिभेदः, भाषाशिक्षणस्य कठिनता इत्यादयः कारकाः बहुभाषिकपरिवर्तने कष्टानि आनेतुं शक्नुवन्ति । यथा, केषाञ्चन भाषाणां व्याकरणसंरचना, शब्दावलीप्रयोगः च सर्वथा भिन्नः भवति, येन स्विचिंग्-प्रक्रियायां भ्रमः, दोषाः च भवन्ति तदतिरिक्तं अदेशीयभाषायां अपर्याप्तप्रवीणतायाः कारणेन संचारबाधाः दुर्बोधाः च भवितुम् अर्हन्ति ।

बहुभाषिकपरिवर्तनेन आनयितानां आव्हानानां उत्तमरीत्या सामना कर्तुं भाषाशिक्षाप्रशिक्षणं च सुदृढं कर्तव्यम्। विद्यालयाः शैक्षिकसंस्थाः च पाठ्यक्रमस्य अनुकूलनं कुर्वन्तु, अधिकसमृद्धं विविधं च भाषाशिक्षणसंसाधनं प्रदातव्यं, छात्राणां भाषारुचिं शिक्षणक्षमतां च संवर्धयन्तु। तत्सह, व्यक्तिभिः सक्रियरूपेण भाषाः अपि शिक्षितव्याः, भाषाप्रवीणतायाः, स्विचिंग्-क्षमतायाः च निरन्तरं सुधारः करणीयः । भाषाप्रशिक्षणपाठ्यक्रमेषु भागं गृहीत्वा, बहुभाषिकपुस्तकानि पठित्वा, बहुभाषिकचलच्चित्रदूरदर्शनकार्यं च दृष्ट्वा भवान् स्वभाषासाक्षरतायां सुधारं कर्तुं शक्नोति।

संक्षेपेण बहुभाषिकस्विचिंग्, भाषासञ्चारस्य नूतनप्रवृत्तिरूपेण, सामाजिकविकासाय व्यक्तिगतवृद्ध्यै च बहवः अवसराः, आव्हानानि च आनयति। अस्माभिः तस्य महत्त्वं पूर्णतया अवगन्तुं करणीयम्, वर्धमानविविधसामाजिकआवश्यकतानां अनुकूलतायै अस्माकं बहुभाषिकस्विचिंगक्षमतासु सुधारं कर्तुं निरन्तरं प्रयतितव्यम्।