बहुभाषिकतायाः, उष्णसामाजिककार्यक्रमस्य च सम्भाव्यं परस्परं संयोजनम्

2024-07-27

한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

बहुभाषिकस्विचिंग् वैश्वीकरणस्य सन्दर्भे अधिकाधिकं सामान्यः भाषाव्यवहारः अस्ति । अन्तर्राष्ट्रीयविनिमयस्य वर्धमानेन आवृत्त्या जनाः अधिकतया स्वाभाविकतया बहुधा च भिन्नभाषासु परिवर्तनं कुर्वन्ति । यथा, व्यापारक्षेत्रे बहुराष्ट्रीयकम्पनीनां कर्मचारिणां कार्यकार्यं पूर्णं कर्तुं प्रायः आङ्ग्लभाषा, चीनी, फ्रेंच इत्यादीनां भाषाणां मध्ये लचीलतया परिवर्तनस्य आवश्यकता भवति इयं बहुभाषिकपरिवर्तनक्षमता न केवलं व्यक्तिस्य भाषासाक्षरतां प्रतिबिम्बयति, अपितु जनानां भाषाप्रयोगे वैश्वीकरणस्य प्रभावं प्रतिबिम्बयति।

केचन उष्णसामाजिककार्यक्रमाः पश्यामः, यथा यस्मिन् घटनायां जियाङ्गक्सीप्रान्तस्य शाङ्गराओनगरे वान्नियन् काउण्टीपार्टीसमितेः सचिवः माओ “महिला अधीनस्थस्य यौनशोषणस्य” कारणेन वास्तविकनाम्ना निवेदितः एषा घटना समाजे व्यापकचिन्ता, चर्चा च उत्पन्नवती, येन समाजः सत्तायाः दुरुपयोगाय, लैङ्गिकसमानतायाः च महत् महत्त्वं ददाति इति प्रतिबिम्बयति परन्तु अन्यदृष्ट्या चिन्तयन् अस्य आयोजनस्य प्रसारणं चर्चा च भाषायाः प्रयोगः अपि अन्तर्भवति ।

सूचनाप्रसारणप्रक्रियायां विभिन्नप्रदेशेषु जनाः अस्य आयोजनस्य विषये स्वविचारं, दृष्टिकोणं च प्रकटयितुं भिन्नानां भाषाणां उपयोगं कर्तुं शक्नुवन्ति । केचन जनाः स्थानीयभाषायाः उपयोगं कुर्वन्ति, केचन मण्डारिनभाषायाः उपयोगं कुर्वन्ति, केचन च अन्तर्राष्ट्रीयमञ्चे स्वविचारं प्रकटयितुं विदेशीयभाषाणां उपयोगं कुर्वन्ति । एषा विविधता भाषापरिवर्तनं च सूचनाप्रसारणस्य व्याप्तिम् प्रभावं च किञ्चित्पर्यन्तं प्रभावितं करोति ।

सांस्कृतिकविनिमययोः बहुभाषिकपरिवर्तनस्य अपि महत्त्वपूर्णा भूमिका भवति । विभिन्नदेशानां क्षेत्राणां च संस्कृतिः भाषाविनिमयद्वारा प्रसारितः एकीकृतः च भवति । यदा जनाः भिन्नभाषासु परिवर्तनं कुर्वन्ति तदा ते भिन्नसंस्कृतीनां मूल्यानि, चिन्तनपद्धतिं च प्रसारयन्ति । यथा यदा चीनदेशे विदेशीयचलच्चित्रस्य परिचयः भवति तदा तस्य बहुभाषिकउपशीर्षकानुवादः डबिंग् च आवश्यकः भवति येन प्रेक्षकाः तस्य अधिकतया अवगन्तुं प्रशंसितुं च शक्नुवन्ति अस्मिन् क्रमे अनुवादकानां मूलकार्यस्य सारं धारयितुं घरेलुदर्शकानां सांस्कृतिकपृष्ठभूमिं अनुकूलितुं च स्रोतभाषायाः लक्ष्यभाषायाः च मध्ये समीचीनतया परिवर्तनस्य आवश्यकता वर्तते

शिक्षाक्षेत्रम् अपि बहुभाषिकपरिवर्तनात् अविभाज्यम् अस्ति । अधुना अधिकाधिकाः विद्यालयाः छात्राणां भाषाकौशलस्य, अन्तरसांस्कृतिकसञ्चारकौशलस्य च संवर्धनार्थं बहुभाषिकपाठ्यक्रमाः प्रदास्यन्ति । शिक्षणप्रक्रियायाः कालखण्डे छात्राणां स्वदेशीयभाषायाः विदेशीयभाषायाः च मध्ये निरन्तरं स्वचिन्तनस्य परिवर्तनस्य आवश्यकता भवति, येन तेषां क्षितिजस्य, चिन्तनपद्धतेः च विस्तारः भवति

आरम्भे उल्लिखितानां उष्णसामाजिकघटनानां विषये पुनः गत्वा वयं ज्ञातुं शक्नुमः यत् भाषायाः उपयोगः न केवलं सरलं अभिव्यक्तिसाधनं, अपितु घटनानां प्रसारं जनबोधं च प्रभावितं कुर्वन् महत्त्वपूर्णः कारकः अपि अस्ति समानघटनानां निवारणे सर्वकारेण प्रासंगिकविभागैः च भाषावैविध्यं भिन्नभाषासमूहानां आवश्यकतां च ध्यानं दत्तव्यं येन सूचनायाः समीचीनसञ्चारः जनसमझः च सुनिश्चितः भवति

संक्षेपेण यद्यपि बहुभाषिकस्विचिंग्-घटना केषाञ्चन विशिष्टसामाजिक-उष्ण-घटनाभिः सह प्रत्यक्षतया सम्बद्धा न दृश्यते तथापि वस्तुतः समाजस्य सर्वान् पक्षान् गहनस्तरेन प्रभावितं करोति अस्माभिः बहुभाषिकक्षमतानां संवर्धनं प्रति ध्यानं दातव्यं यत् वर्धमानविविधसामाजिकविकासस्य आवश्यकतानां अनुकूलतया अधिकतया अनुकूलतां प्राप्नुमः।