"सोमालियादेशे आक्रमणानां पृष्ठतः विज्ञानस्य प्रौद्योगिक्याः च भाषायाः विषये विचाराः"।

2024-08-05

한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

आधुनिकप्रौद्योगिक्याः उत्पादत्वेन यन्त्रानुवादस्य उद्देश्यं भाषाबाधां भङ्ग्य वैश्विकसञ्चारस्य प्रवर्धनं भवति । परन्तु तस्य विकासः सुचारुरूपेण न अभवत् । भाषायाः जटिलतायाः सम्मुखे यन्त्रानुवादस्य सम्मुखे प्रायः अनेकानि आव्हानानि भवन्ति । विभिन्नभाषाणां व्याकरणसंरचना, शब्दावलीप्रयोगः, सांस्कृतिकपृष्ठभूमिः च भिन्नाः भवन्ति चेत् अनुवादाः अशुद्धाः अनुचिताः वा भवितुम् अर्हन्ति ।

यथा - यन्त्रानुवादः समृद्धसांस्कृतिकार्थयुक्तानां केषाञ्चन शब्दानां व्यञ्जनानां च गहनं अर्थं सम्यक् प्रसारयितुं न शक्नोति चीनी काव्यं उदाहरणरूपेण गृहीत्वा "आशासे यत् जनाः सदा जीविष्यन्ति, वयं च सहस्राणि माइलदूरे चन्द्रस्य सौन्दर्यं साझां करिष्यामः" इति "चन्जुआन्" न केवलं चन्द्रस्य उल्लेखं करोति, अपितु पुनर्मिलनम्, सुन्दराः इच्छाः च सन्ति यदि यन्त्रानुवादस्य उपयोगः भवति तर्हि तस्य अनुवादः केवलं "चन्द्रः" इति भवितुं शक्यते, समृद्धः भावः सांस्कृतिकः आकर्षणः च नष्टः भविष्यति ।

तत्सह व्यावसायिकक्षेत्रेषु ग्रन्थानां संसाधने यन्त्रानुवादस्य अपि केचन सीमाः सन्ति । चिकित्सा, विधिः, वैज्ञानिकसंशोधनम् इत्यादिषु क्षेत्रेषु बहवः व्यावसायिकपदानि सन्ति, अत्यन्तं उच्चसटीकतायाः आवश्यकताः च सन्ति । यन्त्रानुवादः एतान् पदानाम् समीचीनतया अवगन्तुं अनुवादं च कर्तुं न शक्नोति, अतः सूचनायाः वितरणं संचारं च प्रभावितं भवति ।

परन्तु यन्त्रानुवादस्य मूल्यं सामर्थ्यं च न नकारयितुं शक्नुमः । प्रौद्योगिक्याः निरन्तरं उन्नतिं कृत्वा यन्त्रानुवादस्य कार्यप्रदर्शने अपि क्रमेण सुधारः भवति । गहनशिक्षण-एल्गोरिदम्-प्रयोगेन यन्त्र-अनुवादः बहुसंख्यक-कोर्पोरा-तः भाषा-प्रतिमानं नियमं च ज्ञातुं समर्थं भवति, तस्मात् अनुवादस्य गुणवत्तायां सटीकतायां च सुधारः भवति

अद्यत्वे यथा यथा पारसांस्कृतिकविनिमयः अधिकाधिकं भवति तथा तथा यन्त्रानुवादः अस्मान् सुलभसेवाः प्रदाति । एतेन अस्मान् भिन्नभाषासु सूचनां शीघ्रं प्राप्तुं शक्यते, अस्माकं क्षितिजं च विस्तृतं भवति । यात्रिकाणां कृते यन्त्रानुवादसॉफ्टवेयरं विदेशेषु सरलसञ्चारं कर्तुं साहाय्यं कर्तुं शक्नोति;

परन्तु अस्माभिः एतदपि स्पष्टतया अवगन्तव्यं यत् यन्त्रानुवादः मानवीय-अनुवादस्य स्थाने पूर्णतया स्थातुं न शक्नोति । भाषायाः गहनबोधेन, सांस्कृतिकपृष्ठभूमिविषये तीक्ष्णबोधेन च मानवानुवादकाः अनुवादे अधिकानि भावनात्मकानि सांस्कृतिकानि च तत्त्वानि समावेशयितुं शक्नुवन्ति, येन अनुवादकार्यं अधिकं अभिव्यञ्जकं आकर्षकं च भवति

सोमालिया-आक्रमणं प्रति प्रत्यागत्य एषा दुःखदघटना अस्मान् विश्वस्य जटिलतायाः अनिश्चिततायाः च विषये गभीरं अवगतं कृतवती । द्रुतसूचनाप्रसारणस्य युगे सूचनानां समीचीनः स्पष्टसञ्चारः महत्त्वपूर्णः अस्ति । एतादृशानां प्रमुखघटनानां विषये प्रासंगिकसूचनाः प्रदातुं यन्त्रानुवादस्य अपि महत्त्वपूर्णा भूमिका भवति ।

भविष्ये वयं मानवसमाजस्य उत्तमसेवायै यन्त्रानुवादप्रौद्योगिक्याः निरन्तरं सुधारं विकासं च प्रतीक्षामहे। तत्सह, अस्माभिः मानवीय-अनुवादे व्यावसायिक-प्रतिभानां संवर्धनं कर्तुं अपि ध्यानं दातव्यं, येन द्वयोः परस्परं पूरकत्वेन वैश्विकसञ्चारस्य, अवगमनस्य च संयुक्तरूपेण प्रवर्धनं कर्तुं शक्यते |.